Van een gewoon kerkje naar een blikvanger

Hoewel het op de website vrij rustig is, wordt er hier in huis wekelijks aandacht besteed aan onze modelbaan in wording. Er is inmiddels ruimte gecreëerd om daadwerkelijk te gaan bouwen aan de baan; daarover zeker meer berichten. Ook kijken we veel video’s voor tips en inspiratie en verzamelen we onderdelen die we nodig hebben. Dit weekend vond ik het tijd voor een volgende kleine knutsel.

Uit de oude modelspoorbaan van Jeroen was er een kerkje met een klein begraafplaatsje eraan. Het strooimateriaal wat daar in het verleden op zat was inmiddels helemaal vergaan. Ook zijn er de laatste 30 jaar genoeg nieuwe technieken en materialen ontwikkeld die ervoor zorgen dat je ook in schaal N tegenwoordig veel details kan toevoegen. Vandaar mijn plan om een echte begraafplaats te gaan aanleggen. Hiervoor kocht ik Noch 14611 laser cut mini grafstenen, hele kleine kartonnen grafsteentjes. Omdat het kerkje al eerder gebruikt is en er doorleefd uitziet, hoefde ik het niet meer te verouderen.

Het bleek nogal een gepriegel om de modelletjes in elkaar te zetten, wat op zich best logisch is in schaal N. Voor een volgende keer wil ik er zeker een pincet bij. Met een scherp hobbymesje en gewone witte lijm lukte het verder prima. Ik heb 7 van de 10 grafstenen in elkaar gezet. Daarna heb ik fijn groen strooimateriaal met ‘bloemetjes’ erin gestrooid in een laagje witte lijm en de grafstenen daar weer op gelijmd. Natuurlijk had ik op een schaalmodel op papier eerst even gekeken welke grafsteen waar moest komen te staan.

Het eindresultaat vind ik best goed gelukt. Het uitsnijden had nog iets strakker gekund, maar op de afstand waarop je straks staat zie je dat niet. En het kerkje is nu een echte blikvanger.

van gewoon kerkje naar een blikvanger

Baanontwerpen (deel 3)

Het is al weer enige tijd geleden dat we aan het baanontwerp hebben gewerkt. Maar vanwege verschillende redenen zijn we nog niet begonnen met bouwen. En aangezien we door covid-19 werden gedwongen om vanuit huis te werken, moeten we wellicht de definitieve lokatie van de baan wijzigen. Daarom hebben we besloten om te beginnen met een veel eenvoudiger ontwerp, die we nu baan #2 noemen. Onze nog kleinere test- en speelbaantjes noemen we banen #1.x. De grote baan die we eerder hebben ontworpen, heet nu baan #3.

Een poos geleden heb ik een paar houtplaten gekocht van 122×80 cm. Baan #2 zal bestaan uit 2 van deze platen. De basis van het baanontwerp wordt een “gevouwen hondebot”, met een klein schaduwstation. Bij de eerste schetsen was het bot aan beide kanten van de baan omgevouwen. Maar we besloten dat dat toch te uitgebreid werd voor een tussendoorbaan, en vouwen nu maar aan één kant. Bij het uitwerken hebben we nog wat kleine wijzigingen gemaakt, zoals het spiegelen van de hele baan in verband met de muren en raam, en het toevoegen van een derde spoor bij het station. Nu zijn ook de bloksecties ingetekend.

Er zitten voordelen aan eerst een tijdelijke baan te bouwen. We zijn beiden perfectionisten, waardoor daadwerkelijk beginnen een heel grote stap is. Dit geeft ons de gelegenheid om dingen te proberen terwijl het niet perfect hoeft te zijn. We gaan zowel technische aspecten als vormgeving en aankleding testen. Uiteindelijk hopen we delen van de aankleding van deze baan te kunnen hergebruiken in baan #3, net zoals onderdelen van de elektronische installatie.

SBB Ae 610

We hebben een tweede digitale locomotief gekocht, de Minitrix 16261. Hoewel hij vergelijkbaar rijdt als de Re 482, heeft hij soms moeite om rustig te starten. Vermoedelijk gaan we deze inzetten voor een doorrijdende goederentrein.

Terugkomen op analoog of digitaal

Nu het baanplan min of meer vaste vormen aangenomen heeft, begon ik na te denken over hoe we de hele baan gaan besturen. Vanzelfsprekend wil ik botsingen voorkomen, en aangezien er meer treinen tegelijkertijd kunnen rijden dan er met de hand bediend kunnen worden, hebben we wel een blokbeveiligingssysteem nodig.

Jaren geleden zou je zoiets maken met diodes en relais, maar inmiddels zou er toch wel iets beters moeten zijn dan dat. Via Youtube kwam ik terecht bij MegaPoints Controllers, die een heel interessant systeem hebben, zie hieronder:

Dus begon ik een paar weken geleden met het opstellen van een boodschappenlijstje (in de hoop het binnen te krijgen voordat dat door Brexit ingewikkelder en/of duurder zou worden). Toen de lijst klaar was, schrok ik wel een beetje van de kosten voor het geheel. Ik weet dat deze hobby niet goedkoop is, maar onze keuze voor analoog was deels gebaseerd op het feit dat dat goedkoper was… Maar was dat wel echt zo?

Dus ik begon de vergelijking opnieuw te maken, gebaseerd op m’n boodschappenlijstje. Ik kwam er al snel achter dat sommige van mijn ideeën dat digitaal duur is, inmiddels niet meer klopten. Veel controllers zitten boven de €300,-, maar er zijn veelbelovende controllers voor de helft. En decoders kosten geen €100,- meer, maar nog maar eenderde daarvan. Na alles bij elkaar opgeteld te hebben, bleek dat je met (ongeveer) hetzelfde bedrag als voor een solide analoog system, je net zo goed digitaal kon gaan…

We gaan dus digitaal. We hebben de digikeijs DR-5000 DCC controller besteld, samen met enkele decoders van verschillende fabrikanten. Die gaan we testen in onze treintjes om te kijen welke het beste passen.

Ik ben nog steeds zeer inder de indruk van het systeem van MegaPoints Controllers. Als je een analoge baan hebt en verder wilt automatiseren, of als je redenen hebt om een analoge baan te beginnen, dan zou dit wel eens het beste systeem kunnen zijn. Maar anders: ga gewoon digitaal.

Rijgeluid verminderen

Een bekend probleem bij modelspoorwegen, is het geluid van rijdende treinen dat wordt versterkt door de houten constructie van de baan. Mensen gebruiken diverse materialen om dat tegen te gaan, zoals kurk en rubber.

Mijn eerste idee was om ondervloer voor laminaat te gebruiken. Voor onze laminaten vloeren hebben we dit gebruikt om het geluid van lopen erop in de kamers eronder te verminderen. Wellicht werkt dat ook goed voor onze modelbaan.

Op YouTube vonden we een film van marklinofsweden, die Ikea Stopp Filt gebruikt:

Ik wilde deze twee gaan vergelijken, dus ik heb een simpele testbaan gelegd, half op ondervloer, half op Stopp Filt. Vervolgens heb ik de locomotief gepakt met de meeste wielen (de krokodil) en deze rondjes laten rijden.

Anne, de kinderen en ik waren het er snel over eens: Stopp Filt was de beste. Wanneer de locomotief over de ondervloer reed, konden we nog steeds het geluid versterkt horen door de houten plaat. Wanneer hij over de Stopp Filt reed, hoorden we alleen de locomotief zelf. Onze dB-meter gaf ook minder decibels aan bij gebruik van Stopp Filt.

We gaan dus Ikea Stopp Filt gebruiken. Om “geluidsbruggen” te voorkomen, gebruiken we lijm, geen spijkers. En ik ben van plan de stroken Stopp Filt breder te maken dan de ballast die erop komt, om geluidsoverdracht via de kanten te voorkomen.

Overigens, naast deze tip heeft https://www.youtube.com/user/marklinofsweden ladingen goede videohandleidingen. Ga zeker kijken!

Bloembakken maken

Als ik aan Zwitserland denk, dan zie ik huizen met bloeiende hanggeraniums voor me, in van die mooie bloembakken. In ons Zwitserse dorpje wil ik ook bloembakken, maar het lukte me niet om ze te vinden. Tot ik op YouTube een video zag van Alps Diorama, waarin te zien is hoe je zelf redelijk makkelijk bloembakken kan maken voor schaal N.

Voor dit project heb ik de volgende items gebruikt: een gebruikt Zwitsers aandoend huisje, lucifers, modelbouwlijm en PVA (een soort houtlijm), bruine plakaatverf, groen bladmateriaal (in dit geval druivenblad van Heki) en roze strooimateriaal (van Busch).

Eerst heb ik de kopjes van de lucifers gesneden en ze op maat gemaakt. Daarna mochten ze in een mengsel van bruine verf en water. Om ze aan het huisje te bevestigen was modelbouwlijm nodig. Daarna deed ik PVA op de bloembak en een heleboel groene bladmateriaal. Na even drogen mocht het overschot eraf en was het tijd voor een tweede laag lijm en het roze strooimateriaal. En dat was alles. Nu hebben we een huisje met roze hanggeraniums in bloembakken!

Nog even een tip: voor schaal N zijn gewone lucifers de juiste dikte; voor H0 zou je de dikkere langere lucifers kunnen gebruiken.

Een jaar later..

We zijn nu ongeveer een jaar bezig met het ontwerpen van onze modelspoorbaan. Dat we nog niet echt begonnen zijn met het bouwen heeft meerdere redenen. De pandemie en de gevolgen daarvan op ons gezinsleven is slechts één van de redenen. Wij vinden het prettig om een plan te maken, te schetsen, er nog eens over te denken, opnieuw te schetsen, nog wat veranderen, het even weg te leggen en er weer op terug te komen… Ook zijn we beiden perfectionistisch en willen we ons eerst ergens in verdiepen voor we het echt gaan doen. En dan is er nog het niet-zo-kleine punt dat we eerst ruimte moeten maken in huis om te kunnen gaan bouwen.

De afgelopen maanden hebben we niet stil gezeten. Er zullen nog updates komen over de dingen die we gedaan hebben, maar ik zal hier een aantal noemen.

  • We hebben een testbaan gebouwd voor onze locomotieven (en hebben hem ook weer afgebroken). Het is niet bijzonders, gewoon wat oude rails op hardboard met een wissel en een kruising, zonder aankleding.
  • We hebben het baanplan in verschillende stappen veranderd; we zijn erg blij met het huidige ontwerp.
  • We hebben besloten eerst een tijdelijke kleinere baan te bouwen, zodat we kunnen oefenen met de electronica en het maken van landschappen. Dat betekent dat we op redelijk korte termijn een baan kunnen hebben waar we wat mee kunnen en niet pas over jaren. Als het goed is kunnen we het meeste wat we gebruiken gaan hergebruiken op de uiteindelijke baan.
  • Jeroen is aan het uitzoeken hoe hij van een analoge baan een slimme analoge baan kan maken. Ook dit zal hij gaan testen in de tijdelijke baan.
  • We hebben uitgezocht in welke combinaties de locomotieven en wagons op welk spoor zullen gaan rijden in de uiteindelijke baan.
  • We hebben nog wat goederenwagons, autootjes en figuren aangeschaft.
  • Ik heb aan een aantal knutselprojectjes gewerkt om dingen die we al hadden of gekocht hebben te verbeteren.